• Home
• Collecties
• Achtergrond
• Nieuws

De collectie van Landgoed Singraven is vrijwel geheel bijeengebracht door Willem Frederik Jan Laan (1891-1966). Zijn vader, Jan Adriaan Laan (1848-1918), een welgestelde industrieel uit de Zaanstreek, had het landgoed in 1915 gekocht. De oudste zonen zetten het bedrijf voort na het overlijden van Jan Adriaan in 1918. Willem woonde aanvankelijk met zijn zuster Agatha op het huis Singraven, en na haar vroegtijdig overlijden verbleef hij daar alleen.

Tot zijn dood werkte Willem aan het opbouwen van een collectie zeventiende- en achttiende-eeuwse kunst en kunstnijverheid die paste bij de allure van het huis en een beeld kon geven van de zeventiende- en achttiende-eeuwse bewoningsgeschiedenis. Een deel erfde hij uit familiebezit, maar het merendeel kocht hij aan. Accenten in de collectie zijn porselein, schilderkunst en zilver. Na Willems overlijden zijn er geen voorwerpen meer verworven. Het landgoed en de collectie zijn overgaan in eigendom van de Stichting Edwina van Heek die er voor zorgt dat beide in stand blijven en zichtbaar voor het publiek.

Helaas is er geen documentatie waarin terug te vinden is waar Laan zijn stukken kocht. Willem Laan was een neef van Pieter Smidt van Gelder (1878-1956) van wie de collectie tot 1987 te zien was in het Museum Ridder Smidt van Gelder in Antwerpen. In sommige gevallen vertoont het porselein opvallende overeenkomsten. Laan en Smidt van Gelder deden soms samen aankopen.

Karakteristiek van de collectie

Het is een grote collectie die interessante stukken bevat, al zijn die soms niet meer compleet en is een deel verwerkt tot voet voor een lamp.

Kraakporselein is vertegenwoordigd door een grote serie kleine klapmutsen, één grotere en een serie zeer kleine (diameter ca. 10 cm.). Overgangsporselein ontbreekt geheel, maar Kangxi blauw-wit is redelijk goed vertegenwoordigd, vooral door de zeer grote aantallen identieke tafelborden; verder is er theegoed en enige miniaturen. Tot het blauw en koperrood behoort een fraai stel vazen met een celadon fond met een decor van paarden. Ze zijn gemonteerd tot lampen.

Er zijn serviesonderdelen in later blauw-wit. Er is famille verte van hoge kwaliteit. Een groepje vazen, deels tot lamp gemonteerd is waarschijnlijk vroeg en deels nog verwant aan het Shunzhi-goed. Singraven heeft een stel vazen van groot formaat en goede kwaliteit in Chinees Imari. Verwant aan deze groep zijn drie grote famille verte dekselpotten met grote gestileerde bloemen. Het famille rose, borden, theegoed, figuren, kaststellen, is van goede, maar niet uitzonderlijke kwaliteit. Eén intrigerende kom lijkt vroeg, maar is negentiende-eeuws. Interessant is een famille jaune dekselvaas die negentiende-eeuws kan zijn, maar ook achttiende-eeuws en gemaakt voor de Aziatische afzetmarkt.

Bij het bleu poudré is een set vazen met draken en inscripties in goud op het blauw bijzonder fraai – alleen is het goud sterk gesleten. Daarnaast zijn er enkele borden poudré met verte. Er is enige capucijner goed, gecombineerd met verte en rose. Een klein groepje monochromen (gemonteerd); een enkel stuk blanc de chine: een tafelstuk waarin twee leeuwen in de voet zijn verwerkt; enig Amsterdams bont; onder het famille verte zijn een paar borden met provinciewapens.

Er is nauwelijks blauw-wit Japans porselein (2 gemerkte kraakkommen), maar er zijn fraaie stukken Imari: een paar grote dekselvazen met een zwart fond, een goede grote schotel, tot potpourri gemonteerde dekselkommen en een deels opengewerkt kaststel.

Voor meer informatie over Landgoed Singraven kun je terecht op www.singraven.nl. De collectie is niet via de website te doorzoeken. Zij is echter wel geheel ingevoerd in een elektronische database – met registratiefoto’s. 

Publicaties

Over het huis en bewonersgeschiedenis onder andere: K. Döhnmann, Singraven; de geschiedenis van een Twentsche havezate, Brussel, 1934 en A.J. Gevers en J. Mooijman, Huis Singraven (kleine monumentenreeks), Zwolle, 1991. Foto’s (ook oude foto’s) van het interieur bieden enige informatie over het porselein en de plaatsing ervan. Ik heb slechts één stuk porselein gepubliceerd gevonden, een vaasje, gemonteerd op een voet van twee leeuwen in D.F. Lunsingh Scheurleer, Chinesisches und japanisches Porzeallan in europäischen Fassungen, Braunschweig, 1980, Abb. 309.

Hoogtepunten

Collecties